Logo nipponnotsubo
ad head
header
หน้าแรก ความบันเทิง วัฒนธรรม ไลฟ์สไตล์ สังคม เทคโนโลยี แฟชั่น ธุรกิจ

ซามูไร กับ ซามูไรพเนจร---ความหมายของสองคำนี้


ซามูไร

สิ่งที่ทั่วโลกรู้จักกันดีในเรื่องราวของประวัติศาสตร์ญี่ปุ่นนั้นก็คงจะเป็นซามูไรและซามูไรพเนจร ในหมู่นักรบเองก็มีการแบ่งชนชั้นสูง ชนชั้นต่ำเช่นกัน และซามูไรก็จะหมายถึงคนที่อยู่ในระดับที่สูง ในหมู่นักรบซามูไรด้วยกันเอง

ผู้นำประเทศซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของญี่ปุ่นคือจักรพรรดิ ญี่ปุ่นในสมัยโบราณ จักรพรรดิที่มีอำนาจสูงสุดปกครองเหล่าขุนนาง(หรือที่เรียกกันในภาษาญี่ปุ่นว่า ขุเงะ)และซามูไรก็เป็นผู้รับใช้ของเหล่าขุนนางอีกที แต่ต่อมาในศตวรรษที่12ซามูไรก็กลายเป็นคนที่กุมอำนาจเอาไว้ ซึ่งนี่อาจเรียกได้ว่าเป็นการปฏิวัติของซามูไรก็เป็นได้

โตคุกาว่า อิเอยาสุแต่ทว่า จักรพรรดิและเหล่าขุนนางได้ถือเอาเมืองเกียวโตเป็นเมืองหลักสำคัญ ตั้งแต่อดีตมาซามูไรได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ดูแลรัฐบาลแทนจักรพรรดิผู้ที่ถือครองกรรมสิทธิ์ที่ดินของญี่ปุ่นแค่เพียงในนามเท่านั้น(จักรพรรดิโดนซามูไรขู่ จึงต้องยอมให้ดูแล) แต่การที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงกับจักรพรรดิและเหล่าขุนนางนั้นจะทำให้เกิดความยุ่งยาก ซามูไรจึงก่อตั้งคณะรัฐบาลที่คามาคูระ จนเกิดเป็นรัฐบาลทหารหรือรัฐบาลโชกุนในปี1185 ซึ่งปัจจุบันก็คือเมืองคามาคูระ จ.คานากาว่า

หลังจากนั้น เหล่าซามูไรก็มีอำนาจแผ่อิทธิพลอย่างกว้างขวาง แต่ซามูไรที่ชื่อ โตคุกาว่า อิเอยาสุ เป็นผู้ที่กุมอำนาจทั้งหมด และในปี1603ก็ได้ย้ายจากเมืองคามาคูระมาอยู่ที่เมืองเอโดะซึ่งเป็นโตเกียวอยุ่ในปัจจุบันนี้ หลังจากนั้นก็เป็นยุคที่ซามูไรปกครองบ้านเมืองอย่างมั่นคงยาวนานถึง 265ปี


นักรบ(บุชิ 武士 )มีน้อยกว่า 10% ของจำนวนประชากร

ในสมัยเอโดะ นักรบส่วนนึง เกษตรกร ช่างฝีมือและพ่อค้าถูกแบ่งแยกชัดเจน ในนักรบกลุ่มนั้นเป็นนักรบชั้นต่ำที่ถูกเรียกว่า"อาชิการุ" ในตอนนั้นมีประชากรน้อยกว่า10%เป็นนักรบ ,80%เป็นเกษตรกร และอีก10%ที่เหลือเป็นช่างฝีมือและพ่อค้าสถานะต่างๆเหล่าจะถูกสืบทอดจากรุ่นพ่อแม่ไปสู่รุ่นลูกด้วย

นักรบต้องเชื่อฟังคำสั่งของเจ้านาย และถวายชีวิตให้แก่เจ้านาย สิทธิพิเศษที่นักรบจะได้รับก็คือได้มีชื่อและนามสกุล และคนธรรมดาก็จะได้มีแค่ชื่อเพียงอย่างเดียว ส่วนนักรบยังจะได้รับดาบด้วย แต่ถ้าหากนักรบทำผิดพลาดล่ะก็ต้องรับความผิดโดยการตาย ในกรณีนั้นนักรบชั้นต่ำจะต้องถูกประหารต่อหน้าประชาชน แต่ถ้าหากเป็นนักรบชั้นสูงเรียกกันว่าซามูไรนั้นทำความผิดแล้วล่ะก็จะต้องทำการคว้านท้องตนเองหรือที่เรียกกันว่าเซปปุคุ(切腹)

ซามูไรปกครองโดยแบ่งเป็นเขตต่างๆ เรียกเก็บภาษีตามชนชั้น เขตที่ซามูไรปกครองจะเรียกว่า "ฮั่น" ซึ่งปัจจุบันนี้เรียกเป็น "เคง(จังหวัด)"

คนที่ใหญ่ที่สุดในแต่ละฮั่น จะเรียกว่า "ไดเมียว"ซึ่งตอนนี้เทียบเท่าได้กับผู้ว่าราชการจังหวัด ไดเมียวตามฮั่นต่างๆนั้นเป็นผู้รับใช้ของโชกุนชั้นกลางอีกทอดหนึ่ง ส่วนไดเมียวที่อยู่ในเมืองเอโดะที่เป็นเมืองหลวงนั้น จะเป็นผู้รับใช้ของซามูไรระดับสูงสุดหรือที่เรียกกันว่า"โชกุน"นั่นเอง หรือในปัจจุบันนี้ก็เปรียบโชกุนเป็นประธานกรรมการบริหารหรือนายกรัฐมนตรี,ส่วนซามูไรเป็นรัฐมนตรี ข้าราชการ ตัวแทนผู้มีอำนาจในท้องถิ่น เจ้าพนักงานอาวุโส เป็นต้น ช่วงเวลานั้นจะเรียกคณะรัฐบาลว่า "บาคุฝุ" ตอนนั้นโชกุนเป็นใหญ่ที่สุดในระบบการปกครองทั้งหมด แต่อีกด้านหนึ่งจักรพรรดิที่เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ปกครองญี่ปุ่นก็ยังมีชีวิตอยู่ โชกุนจึงเป็นเพียงแค่ผู้ที่ได้รับมอบหมายให้ทำการปกครองประเทศเท่านั้น

ตัวคันจิของคำว่านักรบ「武」หมายถึง คนที่พัฒนาพร้อมกับถืออาวุธ ซึ่งก็คือนักรบนั่นเอง คันจิของคำว่า ซามูไร「侍」ด้านขวาจะแปลว่า ผู้ที่เป็นที่นับถือ ด้านซ้ายจะแปลว่า ผู้รับใช้

ซามูไรถูกว่าจ้างโดยไดเมียว และไดเมียวก็ถูกว่าจ้างโดยโชกุนนั่นเอง ความสัมพันธ์อย่างนี้เรียกว่า"โตโนะซามะ" โตโนะซามะของนักรบตามเขตเมืองต่างๆก็คือไดเมียว ส่วนโตโนะซามะของไดเมียวก็คือโชกุนนั่นเอง ดังนั้นซามูไรจึงต้องเป็นผู้รับใช้ที่มีความจงรักภักดีต่อโตโนะซามะของตนเอง เป็นสิ่งที่ต้องแลกด้วยชีวิต

ราชวงศ์งศ์ญี่ปุ่นรัฐบาลทหารจะให้ไดเมียวจากเขตต่างๆ เข้าไปรับใช้โชกุนที่เมืองเอโดะเป็นเวลาหนึ่งปี และให้กลับมาที่เขตเมืองของตัวเองหนึ่งปี เป็นแบบนี้ปีเว้นปี ซึ่งเรียกระบบนี้ว่า "ซังคินโคไต" ที่ปราสาทเอโดะซึ่งเป็นปราสาทของโชกุนจะมีไดเมียวจากเขตต่างๆ และยังมีซามูไรที่เรียกว่า"ฮาตะโมโตะ"และ"โกะเคะนิน"ไว้คอยรับใช้โชกุน ถ้าเปรียบเทียบกับปัจจุบันแล้วฮาตะโมโตะ ก็คงจะคล้ายกับรัฐมนตรี ,ปลัดกระทรวงหรือส.ส. หรือจะเรียกว่าซามูไรเป็นนักปกครองก็ว่าได้

ซามูไรที่เหมือนกับนักการเมืองหรือข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ในตอนนี้ จะต้องมีความจงรักภักดีต่อผู้บังคับบัญชา เมื่อทำงานล้มเหลวจะต้อง"คว้านท้อง"ต้องฆ่าตัวตาย และบางกรณีก็จะมีการสั่งประหารชีวิตคนในครอบครัวที่เหลือด้วย จึงถูกคาดเดาไปว่าซามูไรนั้นคงมีความเครียดอยู่เสมอ

ซามูไรพเนจรที่ไม่มีผู้รับใช้

ในอีกด้าน ซามูไรพเนจรคือ ซามูไรที่ไม่มีผู้รับใช้ เป็นซามูไรชั้นต่ำที่ไม่ถือเป็นซามูไร พวกซามูไรพเนจรนี้ถึงแม้จะจัดอยู่ในพวกนักรบแต่ต้องทำอาชีพเกษตร,การค้าและอุตสาหกรรมด้วย

ในหมู่นักรบนั้น ดูเหมือนว่าจะไม่ค่อยมีซามูไรที่อยู่ระดับสูงได้กลายมาเป็นซามูไรพเนจรสักเท่าไหร่นัก มีนักรบสิบเปอร์เซนต์จากจำนวนประชากรทั้งหมด เป็นนักรบรวมกันแล้วถึงแปดหมื่นคน ซึ่งในตอนนั้นมีประชากรทั้งหมด30ล้านคน คิดเป็น 0.27%ของประชากรทั้งหมด จึงถือเป็นระดับที่พิเศษมาก

แต่ว่า ซามูไรทั้งหมดนั้นไม่ได้จะกลายเป็นซามูไรพเนจร เพราะเคยมีเรื่องสั่งการจากรัฐบาลทหารให้"รื้อถอนบ้าน"จากคดีอื้อฉาวของไดเมียว โดยการไล่ไดเมียวออก แล้วให้ทำการคว้านท้องตัวเองและครอบครัวก็จะถูกประหารชีวิตทั้งหมด ไม่เพียงแค่นั้น ซามูไรที่เป็นผู้รับใช้ให้แก่ไดเมียวคนนั้นก็จะต้องถูกไล่ออกไปด้วย นี่เป็นตัวอย่างที่ดีที่แสดงให้เห็นถึงความจงรักภักดีแก่เหล่านักรบ และซามูไรผู้นั้นจึงจะกลายเป็น ซามูไรพเนจร

ราชวงศ์งศ์ญี่ปุ่นเมื่อกลายเป็นซามูไรพเนจรก็จะจะไม่ได้รับรายได้จากฮั่นและรัฐบาล ใช้ชีวิตได้อย่างยากลำบากด้วยเหตุนั้นจึงต้องหาไดเมียวคนใหม่ ในยุคสงครามกลางเมืองแต่ละฮั่นก็มีการรับซามูไรพเนจรข้าไปทำงาน แต่เมื่อถึงสมัยเอโดะที่มีความมั่นคงมากขึ้น จึงเป็นการยากที่จะหางามใหม่ทำสำหรับซามูไรพเนจร มีซามูไรส่วนน้อยที่ประสบความสำเร็จจากการเปิดสำนักเคนโด้และโรงเรียนวัด ส่วนใหญ่จะไปทางด้านงานฝีมือและการค้า หรือก็คือเป็นเกษตรกรนั่นเอง

ซามูไรปกครองประเทศญี่ปุ่นอย่างต่อเนื่องยาวนานเกือบจะ700ปีเลยทีเดียว แต่ในปี1968เกิดการปฏิรูปเมจิ ระบบรัฐบาลทหารถูกโค่นล้ม เมื่อเป็นเช่นนั้น ซามูไรเองก็ย่อมหายไปด้วยเช่นกัน และเพื่อที่จะไม่แพ้ต่อชาติตะวันตก ญี่ปุ่นจึงนำเอาระบอบประชาธิปไตยแบบชาติตะวันตกมาใช้ ไม่มีการแบ่งชนชั้นและมุ่งไปสู่การเป็นสังคมที่มีการแข่งขันมากขึ้น by Noboru

47 ronin

47 ronin

samurai wikipedia


日本語版

วัฒนธรรมญี่ปุ่น

หม้อความรู้เกี่ยวกับญี่ปุ่น nipponnotsubo にっぽんの壷

右上大型広告
Custom Search
Copyright © 2011 Nipponnotsubo.Inc.
All Right Reserved.
nipponnotsubo@gmail.com
nipponnotsubo@hotmail.com